گلرنگ

گلرنگ یا کاجیره یا کاغاله که در بعضی از استان‌های جنوبی مانند کرمان گل خشت نیز نامیده می‌شود[نیازمند منبع] (نام علمی: Carthamustinctorius) بومی عربستان است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت می‌شود . گیاهی است یکساله که ارتفاع آن به حدود ۶۰ سانتیمتر می‌رسد . برگ‌های آن پهن، دندانه دار و بدون دمبرگ می‌باشد . رگبرگ‌ها در قسمت زیرین برگ کاملاً نمایان است . گلهای آن منفرد، لوله‌ای و به رنگ زرد مایل به قرمز است که در انتهای ساقه ظاهر می‌شود . میوه آن سفید و به صورت فندقه بوده که انتهائی آن دارای دسته‌ای تار نازک است .

ترکیبات شیمیایی[ویرایش]

گل‌های لوله‌ای این گیاه دارای ماده‌ای قرمز رنگ به نام کارتامین (به انگلیسی: Carthamine)‏ می‌باشد که در آب به مقدار کم حل می‌شود ولی در الکل محلول است. کارتامین به علت رنگ زیبایی که دارد در رنگرزی به کار می‌رود . ماده زرد رنگی نیز در گل این گیاه وجود دارد که سفلاوریلو safflower yellow خوانده می‌شود.

میوه گلرنگ دارای پروتئین و حدود ۶۰٪ روغن است که اگر به طریقه فشار سرد به دست آید روغن خوبی برای تغذیه‌است . این روغن حدود ۷٪ اسیدهای چرب اشباع شده ، ۲۰٪ اسید اولئیک ، ۶۵ ٪ اسید لینولئیک و ۵٪ اسید لینولنیک دارد .

این روغن دارای چربی‌های اشباع‌نشده فراوان است. کسانی که چربی خون بالایی دارند در آشپزی از این روغن استفاده می‌کنند.

گل‌های این گیاه را برای رنگین کردن خوراکی‌ها بویژه کلوچه (ایشلی کوکه) بکار می‌برند.

صورت دارویی[ویرایش]

جوشانده : مقدار ۲۰ گرم گل و میوه این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد تا حجم آن به سوم حجم اولیه برسد . سپس آن را صاف کنید . مقدار آن یک فنجان سه بار در روز است . این جوشانده اثر مسلهی دارد .

روغن : روغن گلرنگ (به انگلیسی: safflower oil)‏ را می‌توان از فروشگاه‌های غذای سالم (به انگلیسی: Health food)‏ خریداری کرد.

خواص طبی[ویرایش]

گلرنگ از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .

خاصیت مسهلی دارد .

مسکن است.

تنظیم کنندهٔ پریود است .

بلغم را خارج می‌سازد .

تقویت کنندهٔ اعصاب است .

برای رفع درد آرتروز و رماتیسم، محل‌های درد را با روغن گلرنگ ماساژ دهید .

استفاده از روغن گلرنگ در غذاها، کلسترول را پایین می‌آورد .

در برطرف کردن تصلب شرائین مفید است .

تقویت کنندهٔ عمومی بدن است .

دردها و ناراحتی‌های قبل از عادت ماهانه را برطرف می‌کند .

داروی مفیدی برای رفع فلج‌های ناگهانی است که بر اثر سکته پیش می‌آید .

مقوی نیروی جنسی و زیاد کنندهٔ اسپرم است .

آب آوردگی را بر طرف می‌کند .

خلط آور است و در برطرف کردن بیماری‌های ریوی مانند ذات الریه موثر است .

برای معالجهٔ یرقان مفید می‌باشد .

استفراق خونی را مدارا می‌کند .

از گلهای آن می‌توان به جای زعفران برای رنگین کردن برنج استفاده کرد.

خاصیت ضد تورمی دارد .

معرق است .

مضرات گلرنگ[ویرایش]

روغن و گل گلرنگ اگر به مقدار گفته شده مصرف شود به هیچ وجه عوارضی ندارد .